Wzrost składki zdrowotnej od 2026 roku – co to oznacza dla przedsiębiorców?

Rok 2026 przynosi przedsiębiorcom jedną z najbardziej odczuwalnych zmian w zakresie obciążeń publiczno-prawnych. Po roku obowiązywania obniżonej podstawy wymiaru składki zdrowotnej, ustawodawca wraca do poprzednich zasad. W efekcie minimalna składka zdrowotna wzrośnie o ponad jedną trzecią, co szczególnie dotknie mikrofirmy, jednoosobowe działalności gospodarcze i osoby osiągające niskie dochody.

Poniżej wyjaśniamy, skąd wynika podwyżka, kogo dotknie najmocniej i jak przygotować firmę na zmiany.

Na czym polega zmiana od 2026 roku?

W 2025 roku przedsiębiorcy opłacali składkę zdrowotną wyliczaną od 75 procent minimalnego wynagrodzenia. Było to rozwiązanie przejściowe, które zmniejszało miesięczne obciążenia firm.

Od 1 stycznia 2026 roku preferencja ta zostaje wycofana. Podstawa naliczania składki wraca do 100 procent minimalnego wynagrodzenia. Na rok 2026 minimalna płaca została ustalona na poziomie 4 806 zł brutto. Oznacza to, że minimalna składka zdrowotna dla przedsiębiorców wzrośnie do 432,54 zł miesięcznie.

Dla porównania – w 2025 roku minimalna składka wynosiła 314,96 zł. Podwyżka wyniesie więc ponad 117 zł miesięcznie, co daje około 1 400 zł dodatkowego kosztu rocznie.

Kogo dotknie wzrost składki zdrowotnej?

Przedsiębiorcy na skali podatkowej i podatku liniowym

To grupa, która odczuje zmianę najwięcej. Osoby o niskich dochodach lub mające sezonowe przychody będą musiały płacić pełną składkę nawet wtedy, gdy ich dochód jest minimalny lub zerowy.

Przedsiębiorcy o średnich i wysokich dochodach

Dla firm osiągających większe zyski składka minimalna ma mniejsze znaczenie, ponieważ ich składka i tak liczona jest od realnego dochodu. Nie zmienia to faktu, że wielu przedsiębiorców i tak odczuje wzrost obciążeń.

Przedsiębiorcy na ryczałcie

W przypadku ryczałtowców składka zdrowotna również wzrośnie. Jej wysokość zależy od przychodu, jednak podwyższenie progów i podstaw spowoduje, że firmy na ryczałcie również zapłacą więcej niż w 2025 roku.

Dlaczego składka zdrowotna rośnie?

Powody są trzy:

1. Powrót do wyższej podstawy naliczania składki – z 75 procent do 100 procent minimalnego wynagrodzenia.
2. Wzrost minimalnego wynagrodzenia – ustalonego na 4 806 zł brutto na 2026 rok.
3. Korekta systemu po przejściowym „oddechu” w 2025 roku – rząd argumentuje, że obecny model wymaga pełnej, stabilnej podstawy naliczania składki.

Dla przedsiębiorców oznacza to trwałe podniesienie kosztów prowadzenia działalności, szczególnie przy niskich dochodach.

Konsekwencje dla firm

Wyższe koszty stałe

Wzrost składki zdrowotnej podnosi miesięczne koszty prowadzenia działalności niezależnie od poziomu przychodów. Dla wielu mikroprzedsiębiorców będzie to obciążenie trudne do udźwignięcia.

Mniejsza rentowność

Firmy zarabiające niewiele lub działające sezonowo będą musiały zapłacić składkę niezależnie od uzyskanych dochodów. Może to doprowadzić do rezygnacji z działalności lub prób zmiany formy zatrudnienia.

Niepewność finansowa

Wyższe obciążenia utrudniają planowanie wydatków i płynności finansowej. Szczególnie dotyczy to osób prowadzących działalność usługową lub freelancerów, u których przychody są nieregularne.

Zmiany wśród nowych przedsiębiorców

Start działalności staje się bardziej kosztowny. Nowi przedsiębiorcy muszą liczyć się z tym, że nawet przy zerowych dochodach zapłacą pełną składkę zdrowotną.

Jak przygotować się na wzrost składki zdrowotnej?

1. Przelicz budżet na 2026 rok – uwzględnij wyższą składkę jako koszt stały.
2. Sprawdź, czy obecna forma opodatkowania jest optymalna – w niektórych przypadkach zmiana na ryczałt lub spółkę może być korzystniejsza.
3. Rozważ zmodyfikowanie modelu biznesowego – zwiększenie powtarzalności przychodów lub optymalizacja kosztów może zminimalizować wpływ podwyżki.
4. Zachowaj rezerwę finansową – szczególnie jeśli Twoje dochody są nieregularne.
5. Skontaktuj się z biurem rachunkowym – doradca podatkowy pomoże ocenić, czy zmiana formy opodatkowania może obniżyć Twoje obciążenia.

Podsumowanie

Wzrost składki zdrowotnej od 2026 roku to istotna zmiana, która szczególnie dotknie najmniejsze firmy i przedsiębiorców o nieregularnych dochodach. Podstawa wymiaru składki wraca do pełnego poziomu minimalnego wynagrodzenia, co powoduje skokowy wzrost miesięcznego obciążenia. Warto już teraz przeanalizować koszty, zaplanować budżet i zastanowić się nad ewentualną zmianą formy rozliczeń.

Dobre przygotowanie pozwoli uniknąć problemów z płynnością finansową i zaplanować stabilne funkcjonowanie firmy w 2026 roku.